ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 19/12/09 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ -ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ-Σαββατο 19 Δεκέμβρη 2009 σελ 35
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ -ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
Μανόλης Κασιμάτης «Φωτογραφίζοντας το Δεκέμβρη του 1944»
(Δίτομο λεύκωμα φωτογραφικών και άλλων ντοκουμέντων για το Δεκέμβριο του 1944. Φωτογράφος, μελετητής της Ιστορίας της φωτογραφίας, ο δημιουργός του, πολύ χρήσιμου όσον αφορά στην ιστορική αλήθεια για τον ηρωικό αγώνα του ΕΑΜικού κινήματος το Δεκέμβρη του 1944 ενάντια στην εισβολή των Αγγλων που μάτωσαν το λαό μας,λευκώματος συνέλεξε και ταύτισε φωτογραφίες των εξής φωτογράφων:
Πουλίδη Πέτρου, Τσακιράκη Βασίλη, Χαλκίδη Σπύρου, Παπαδήμου Δημήτρη, Βαφιαδάκη Γιώργου, Κουρμπέτη Κυριάκου, Παπαϊωάννου Βούλας, Χαρισιάδη Δημήτρη, Κέσελ Ντμίτρι, Τριανταφύλλου Δημήτρη, Φλώρου Δημήτρη, Φωτεινόπουλου Δημήτρη, Μάρτογλου Ευριπίδη, Αδελφών Μεγαλοοικονόμου, Ιωνά Θωμά, και αγνώστων, των οποίων τα ονόματα δεν μπόρεσε να ταυτίσει.
Ο προλογισμένος από τον Μ. Κασιμάτη πρώτος τόμος περιλαμβάνει φωτογραφίες των παραπάνω φωτογράφων, συνοδευμένες με κατατοπιστικές λεζάντες.
Ο δεύτερος τόμος περιλαμβάνει φωτογραφίες που τράβηξαν μετά το Δεκέμβρη, οι Δημ. Χαρισιάδης, Β. Παπαϊωάννου, Γ. Βαριαδάκης, Δ. Φλώρος, Ντ. Κέσελ, αγνώστων Αγγλων στρατιωτικών και άλλων αγνώστων, φωτογραφίες που αποκαλύπτουν την καταστροφή που έσπειραν οι πάνοπλοι Αγγλοι στις συνοικίες της Αθήνας, τους αμέτρητους νεκρούς, τον τρομοκρατικό έλεγχο των Ελλήνων από τους Αγγλους, τα αγωνιστικά συνθήματα σε τοίχους, δολοφονημένους αγωνιστές του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, συλλήψεις αγωνιστών και δημοσιεύματα εφημερίδων της εποχής. Η έκδοση συνοδεύεται με τρία ένθετα ψηφιακά τυπωμένα βιβλιαράκια:
Την μπροσούρα «Το ελληνικό Κατίν» απάντηση στη μαύρη προπαγάνδα των Αγγλων εισβολέων και των ντόπιων υπηρετών του κατά του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, που κυκλοφόρησε ο οίκος «Ο Ρήγας» το 1945.
Την ελληνοαγγλική έκδοση με τίτλο «Αυτό είναι το ΚΚΕ - ΕΑΜ - ΕΛΑΣ στην Ελλάδα» - βρωμερό προπαγανδιστικό φυλλάδιο των Αγγλων και των ντόπιων υπηρετών τους που «φόρτωνε» το δολοφονικό τους όργιο το Δεκέμβρη στο ΚΚΕ - ΕΑΜ - ΕΛΑΣ. Τον πίνακα της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Αθηνών για νεκρούς το Δεκέμβρη 1944 και μετά.
Οι εκδόσεις κυκλοφόρησαν το επίσης ενδιαφέρον λεύκωμα φωτογραφιών, δημοσιευμάτων της εποχής και σχετικών ιστορικών κειμένων με τίτλο Περί ΟΥΝΡΑ και ΑΜΑΓΚ
(Ποιος ήταν ο ρόλος που έπαιξαν στην Ελλάδα από το 1945 έως το 1960 και τι όφελος είχαν όσοι συνεργάστηκαν με αυτές. Πώς οι φωτογραφίες ορισμένων φωτογράφων βοήθησαν το σκοπό τους»).
http://ropewalker.pblogs.gr/2009/12/dekembrhs-toy-44-athanato-to-synthhma-kai-to-mhnyma-toy.html

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΑ ΦΩΤΟΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑ

Στην προσπάθεια να πιστοποιήσω φωτογραφίες και φωτογράφους του Δεκέμβρη 1944 ερεύνησα αντίστοιχα και το πεδίο του διαδικτύου. Τα συμπεράσματα από την μελέτη του υλικού ήταν αρκετά ενδιαφέροντα. Αρχικά διαπίστωσα ορισμένες αστοχίες πάνω στις ιστορικές αναφορές-τεκμηριώσεις των φωτογραφιών. Το ίδιο διαπίστωσα και στις αναφορές των ονομάτων των φωτογράφων........................................................................................
Αξιοπερίεργη η επισήμανση ότι σε ορισμένα φωτοπρακτορεία, η σπουδαιότητα αναφοράς του δημιουργού φωτογράφου σταματά μόνο στο όνομα του συλλέκτη-ιδιοκτήτη των φωτογραφιών και όχι στον φωτογράφο. Μάλιστα σε ένα από φωτοπρακτορεία βρίσκουμε δύο φορές την ίδια φωτογραφία και με διαφορετική λεζάντα, λόγω των διαφορετικών συλλέκτων-ιδιοκτητών όμως χωρίς καθόλου όνομα φωτογράφου, γεγονός όχι και το καλύτερο για ενα δημιουργό.

εκδοση εκτος εμποριου

3ο ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΑΡΑΚΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΕΚΕΜΒΡΗ ΤΟΥ `44

Εκτυπωση των αναφορων της ιατροδικαστικης υπηρεσιας για τον Δεκεμβρη του `44.
Ονομαστικοι καταλογοι των νεκρων - οσων μπορεσαν να αναγνωριστουν
ανα περιοχη και η κατηγοριοποιηση τους αναλογα με τις σκοπιμοτητες.
Αξιοπεριεργη η αναφορα του υπερβολικα μικρου νουμερου των καταγεγραμμενων
νεκρων μαχητων του ΕΛΑΣ.

1ο ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΑΡΑΚΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΕΚΕΜΒΡΗ ΤΟΥ `44

Προπαγανδιστικό φωτογραφικό λεύκωμα που κυκλοφόρησε το 1945
χωρίς αναλυτικά τα στοιχεία του εκδότη - ενα σωματειο
με το ονομα ΑΒΕΛ.
Μάλλον εκδόθηκε με χρηματοδότηση των “ξένων αποστολών βοήθειας”.
Το βιβλιαράκι-φωτογραφικό λεύκωμα (48 σελίδων και τρίγλωσσο)
είναι μία πρωτοφανής έκδοση στην ιστορία της μεταπολεμικής Ελλάδας,
ίσως και παγκοσμίως.
Γιά πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν φωτογραφίες πτωμάτων
μαζί με μελετημένες αριστοτεχνικά λεζάντες.
Στο τέλος ένα κατατοπιστικό “ιστορικό”κείμενο που αναλύει τα πάντα.
Ο στόχος του όπως αναφέρει προφανής, η ιστορική αλήθεια.
Βέβαια από τους 100.000 σφαγιασθέντες που αναφέρει η έκδοση
επισήμως (χωρίς όμως ακριβέστατη ανάλυση) μετά από 60 χρόνια
έχουν καταγραφεί 3.500-4.000.
η έρευνα για την αλήθεια συνεχίζεται...

2ο ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΑΡΑΚΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΕΚΕΜΒΡΗ ΤΟΥ `44

.........Η απόδειξη αυτής της αλήθειας είναι ο σκοπός τούτου του φυλλαδίου.
Να δείξει σε κάθε αμερόληπτο άνθρωπο με ποια μαεστρία εξογκώθηκαν αυτές οι φριχτές ιστορίες για βασανιστήρια, ακρωτηριασμούς, τυφλώσεις και τόσα άλλα απερίγραφτα κακουργήματα. Και η απόδειξη αυτής της συκοφαντίας θα γίνει με γεγονότα, με γεγονότα αδιάψευστα. Και προκαλούμε καθέναν, που δε θα πεισθεί, να κάνει μόνος του μια έρευνα στα συγκεκριμένα στοιχεία που δίνουμε για να τα εξακριβώνει και ο ίδιος. Το ανίερο έργο της κατασυκοφάντησης κάθε ωραίου αγώνα της Ελλάδας είναι καιρός να ξεσκεπαστεί.
Η αλήθεια μπορεί να θολώνει καμιά φορά, όμως βγαίνει στο τέλος, πιο λαμπρή…

(απόσπασμα απο το πρόλογο της εκδοσης του 1945)

Πέρα από την ιστορία: Η Θεσσαλονίκη μέσα από τη φωτογραφία. Μέρος Α’, Από την Απελευθέρωση μέχρι το Μεσοπόλεμο

28 Νοεμβρίου 2012 - 28 Φεβρουαρίου 2013 / Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης
Museum of Photography Thessaloniki
tel. +30 2310 566716 / fax +30 2310 566717
www.thmphoto.gr / www.photobiennale.gr

Έως το 1915 παρουσιάζονται έργα από:
Baubin Albert, De Boe-Contaldi G., Ferdinand A., Gamlieh J., Laflotte N., La Macédoine, Pallamari Eugen, Wiesinger Julius, Zepdji Paul,
 Αλή Σαμή μπέης,
Αργυριάδης Α.Π.,
«Ο Απέλλης»,
Θεοδωρίδης Περικλής,
Καραμπελίδης Χρήστος,
Καρκανιάς Σ.,
Λιόντα Αδελφοί,
Μανάκια Αφοι.,
Νικολαΐδης Κωνσταντίνος,
Παπαδάκης Γεώργιος,
Φιλόπουλος Αρ.,
Χατζέλης Μιχάλης
κ.ά.

Μετά των 1915 παρουσιάζονται έργα από ανώνυμους φωτογράφους, από στούντιο και πλανόδιους φωτογράφους:

Φωτο-Μισέλ,
Ντόρα Αχειλλά,
Δινόπουλος,
Φωτο-Τζάρος,
Φωτο-Ελεκτρίκ,
Φωτο-Κούνιο,
Φωτο-Κωφίδης,
Φωτο-Μιμόζα Ν. Μαλλιαρός-Ι. Κουριώτης,
Φωτο-Μελανίδης,
Δάρειος Μεναχέμ,
Γ. Νικολαΐδης,
Χ. Ασημακόπουλος,
Α. Βαφιαδάκης,
Φωτο-Αλάμπρα
 κ.ά.,
από τους «επώνυμους» φωτογράφους:
Nelly’s,
Γ. Λυκίδης,
F. Boissonnas, L. Hine (Photo League Lewis Hine Memorial Committee; ex-collection of Corydon Hine), L. Busy / A.Leon / S. Passet (Archives de la planète- Musée Albert-Kahn),
καθώς και από τα: Πρακτορείο R. Viollet,
Φωτογραφικό τμήμα της Στρατιάς της Ανατολής, Φωτογραφικό τμήμα του Αγγλικού Στρατού.

Η έκθεση, που επιμελούνται ο Βαγγέλης Ιωακειμίδης και η Αλίκη Τσιρλιάγκου, αποτελεί την πρώτη από τρεις εκθέσεις που αναφέρονται στην πόλη της Θεσσαλονίκης.
Θα ακολουθήσουν το Μέρος Β’,  Από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τη Μεταπολίτευση (Μάρτιος-Απρίλιος 2013) και το Μέρος Γ’,  Από τη Μεταπολίτευση μέχρι Σήμερα (Μάιος-Ιούνιος 2013).
Το σύνολο των τριών εκθέσεων εντάσσονται στον κύκλο του Μουσείου «Ματιές στην πόλη», ανήκουν στο Παράλληλο Πρόγραμμα της  PhotoBiennale και αποτελούν τη συμβολή του ΜΦΘ στον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.
Στόχος αυτών των εκθέσεων δεν είναι η εικονογράφηση των ιστορικών γεγονότων που εκτυλίχθηκαν στη διάρκεια ενός αιώνα, παρόλο που περιλαμβάνουν πολλά από αυτά, αλλά η ανάδειξη των θεματικών που προσέλκυσαν το ενδιαφέρον των φωτογράφων – επωνύμων και ανωνύμων – της κάθε περιόδου. Φωτογραφία δρόμου, φωτορεπορτάζ της εποχής που δημοσιευόταν στον ελληνικό και διεθνή τύπο, εικόνες στούντιο, καρτ ποστάλ, οπτικοακουστικό υλικό, συνθέτουν μια δική τους ιστορία, παράλληλη με αυτή των γνωστών αφηγημάτων, αλλά όχι ταυτόσημη.
Το πρώτο μέρος της έκθεσης Πέρα από την ιστορία: Η Θεσσαλονίκη μέσα από τη φωτογραφία, επιχειρεί να μας μεταφέρει μέσα από 500 έργα, το κλίμα της πόλης από την Απελευθέρωση μέχρι το Μεσοπόλεμο.
Στο εισαγωγικό κομμάτι της έκθεσης ο θεατής μπορεί να δει ορισμένες φωτογραφίες της Οθωμανικής Θεσσαλονίκης πριν την απελευθέρωση, ενδεικτικές της πολυπολιτισμικότητας της περιόδου.
Στην ενότητα Ο Αχός του Πολέμου οι εικόνες μας περιγράφουν μια πόλη σε συνεχή αναβρασμό, λίγο πριν από μία σύρραξη ή στο κατώφλι της επόμενης, δίνοντάς μας παράλληλα στοιχεία της καθημερινής ζωής των στρατιωτών. Η έλευση στρατευμάτων από την εποχή της απελευθέρωσης μέχρι και το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου μετατρέπουν για πολλά χρόνια την πόλη σε ένα απέραντο στρατόπεδο. Από εδώ περνούν Ιταλοί, Γάλλοι, Άγγλοι, Σέρβοι, Ρώσοι, Βούλγαροι, Σενεγαλέζοι, Ινδοί, Ινδοκινέζοι. Δεν παρακολουθούμε σκηνές πολέμου – βρισκόμαστε πάντα στο περιθώριο από κάτι που έγινε ή πρόκειται να γίνει.
Η δεύτερη ενότητα, Η Βοή της Πυρκαγιάς, αναφέρεται στην μεγάλη πυρκαγιά του 1917, η οποία άλλαξε ολοκληρωτικά τη μορφή της πόλης, καταστρέφοντας ολοσχερώς ένα μεγάλο μέρος της αρχιτεκτονικής της κληρονομιάς.
Η τρίτη ενότητα, που αποτελεί και το κύριο μέρος της έκθεσης, είναι Ο  Ήχος της Πόλης. Οικογένειες, εικόνες στο στούντιο φωτογράφων, κτίρια-σύμβολα και γειτονιές της Θεσσαλονίκης, αστοί, ξεριζωμένοι  πρόσφυγες, σκηνές από γάμους και κηδείες, κατασκηνώσεις και σχολεία, περίπατοι φιλενάδων που βγαίνουν βόλτα, άνδρες με κοστούμια σε ταβέρνες, κτίρια-σύμβολα και γειτονιές της, αναβιώνουν τις μικρές ιστορίες μιας πόλης πολύ ζωντανής.
Τέλος, η έκθεση περιλαμβάνει σε διακριτό τμήμα επιλεγμένη βιβλιογραφία και οπτικοακουστικό υλικό για τη Θεσσαλονίκη, τα οποία θα εμπλουτίζονται σε όλη τη διάρκεια των εκθέσεων.
Τα ντοκιμαντέρ ιστορικού χαρακτήρα από το αρχείο της ΕΡΤ «Η ΕΤ-1 σε όλη την Ελλάδα – Θεσσαλονίκη, ημέρες απελευθέρωσης», «Αναζητώντας τη χαμένη εικόνα – εικόνες Βαλκανικών Πολέμων», «Παρασκήνιο – Θεσσαλονίκη Σταυροδρόμι του 20ου αιώνα», αναφέρονται στις κυριότερες στιγμές της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας της συμπρωτεύουσας των τελευταίων 100 χρόνων.
Η  νεότερη ιστορία της πόλης, αυτή τη φορά όπως απαθανατίστηκε από τον κινηματογραφικό φακό στις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, παρουσιάζεται μέσα από το ντοκιμαντέρ «Η ΕΤ στη Βόρειο Ελλάδα – Η Θεσσαλονίκη ποζάρει».
Επιπλέον, προβάλλονται  φιλμ σχετικά με την ιστορία της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης από την έναρξη της το 1927 («Η ΕΡΤ στη Βόρειο Ελλάδα – Από την ιστορία της ΔΕΘ»),  τη βιομηχανία στις αρχές του 20ου αιώνα και τα έργα που πυροδότησαν την ανάπτυξή της («Αμήχανη Βιομηχανία – Θεσσαλονίκη»), καθώς και δύο  ιδιαίτερα αφιερώματα με ιστορικά στοιχεία για την παρουσία και την προσφορά των Ισπανών Εβραίων στη Θεσσαλονίκη («Παρασκήνιο- 500 χρόνια των Ισπανών Εβραίων στη Θεσσαλονίκη»), όπως και για τις διεθνείς νεκροπόλεις της πόλης («Η Ετ-1 σε όλη την Ελλάδα – Extra Muros»).
Τέλος, προβάλλεται το φιλμ «Exile» (Εξορία) από το αρχείο του Musée Albert-Kahn.
Το υλικό της έκθεσης έχει αντληθεί από τα αρχεία του Μουσείου Φωτογραφίας, όπως επίσης και από τους παρακάτω οργανισμούς και ιδιώτες, τους οποίους το Μουσείο ευχαριστεί για τη συμβολή τους στην πραγματοποίηση της έκθεσης:
Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, Φωτογραφικό αρχείο,
 Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (Φ.Α. ΕΛΙΑ- ΜΙΕΤ), Γενικά Αρχεία του Κράτους-Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας,  Μουσείο-Αρχείο της ΕΡΤ, Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης,  Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα,
Musée Albert-Kahn-Département des Hauts-de-Seine, George Eastman House-International Museum of Photography and Film,
καθώς και από τους συλλέκτες Γιάννη Μέγα, Άγγελο Παπαϊωάννου, Άρη Παπατζήκα, Α.&Λ. Χαΐτογλου
και από τις οικογένειες  Καλφαγιάν, Κονταξιάν, Πισκουλιάν και τον Δημήτριο Ανυπαρίδη.